Mohamed Farah Tahar khabiir falanqerya siyasada Africa
Hordhac
Somaliland waa dal ku yaalla Geeska Afrika, gaar ahaan waqooyiga qaaradda. Tan iyo 1991, waxay ku dhaqmeysay madax-bannaani buuxda iyadoo leh nidaam dowladeed oo dimuqraadi ah, degan, isla markaana si nabad ah isu maamusha. Inkastoo aan weli la aqoonsan caalami ahaan, Somaliland waxay haysataa dhammaan astaamaha dowlad buuxda.
Xuduudaha Somaliland
- Galbeed: Ethiopia
- Waqooyi-galbeed: Jabuuti
- Waqooyi: Badda Cas (dekedda Berbera)
- Bariga iyo Koonfurta: Dalal daris ah
Taariikh Kooban
- 26 June 1960: Somaliland waxay xornimadeeda ka qaadatay Ingiriiska.
- 18 May 1991: Waxa ay si iskeed ah ugu dhawaaqday inay madax-bannaanideeda dib ula soo noqotay.
Waxaa lagu dhisay nidaam nabadeed iyo dowlad dhisan shirar dhaqameed iyo siyaasadeed, sida kii Borama 1993.
Nidaamka Maamulka
- Dastuur rasmi ah (ansixiyay 2001)
- Madaxweyne la doorto
- Baarlamaan laba gole ah (Wakiillada & Guurtida)
- Garsoor madax bannaan
- Doorashooyin xisbiyo badan leh oo joogto ah tan iyo 2002
Nabadgelyo iyo Ammaanka
- Ciidamo boolis iyo millatari u gaar ah
- Xasilooni siyaasadeed
- Wada shaqeyn dhex marta hay’adaha dowladda iyo dhaqanka
- Ka badbaaday fawdo iyo xasillooni darro ay la daalaa dhacaan dalal kale oo gobolka ah
Dhaqaalaha
- Xoolaha nool iyo wax-soo-saarka la xiriira
- Lacagaha qurbojoogta
- Dekedda Berbera oo kobocday kadib maalgashi shirkadda DP World
- Ganacsiga ICT iyo ganacsiyada yaryar
Waxbarasho
Waxaa jira tiro badan oo jaamacado iyo xarumo tacliin sare ah:
- Jaamacadda Hargeysa
- Jaamacadda Camuud
- Jaamacadda Golis
- Jaamacadda Bariga Afrika
- Jaamacadda Burao
- Jaamacadda Sanaag
- Jaamacadda Timacadde
- Jaamacadda Nugaal
- Jaamacadda Future
- Jaamacadda Alpha
- Jaamacadda Hope
- Jaamacadda New Generation
Machadka Tababarka Dawladda (CSI)
Machadkan wuxuu si joogto ah u tababaraa shaqaalaha dawladda, isagoo kor u qaadaya tayada maamulka.
Bulshada Rayidka ah
- Wacyigelin siyaasadeed
- Ilaalinta xuquuqda aadanaha
- Ka qaybgalka haweenka, dhalinyarada, iyo dadka naafada ah
Baahida Aqoonsiga Caalamiga ah
1. Nabadda Geeska Afrika
Somaliland waxay soo bandhigtay xasillooni, waxqabad, iyo amni. Aqoonsigeedu wuxuu damaanad qaadi karaa isdhexgal goboleed oo nabadeed.
2. Xuquuqda Dadka
Dadka reer Somaliland waxay muddo 30 sano ah muujinayaan doonista madax-bannaani. Aqoonsi la’aantu waxay xannibaysaa helitaanka caawimooyin caalami ah.
3. Maalgashi iyo Iskaashi Dhaqaale
- Maalgashi toos ah
- Ka qaybgalka hay’adaha maaliyadeed (IMF, World Bank)
- Horumarinta kaabayaasha sida dekedda Berbera
4. Tusaale Afrika u ah
Somaliland waa tusaale ka dhigan karo sida nabad iyo doorashooyin xor ah lagu heli karo is-maamul wanaagsan.
Gabagabo
Somaliland waa dal leh astaamo buuxa oo dawladnimo, degan, leh hay’ado shaqeynaya, dad mideysan, iyo rajo fog oo ay ka leeyihiin mustaqbalka. Waxaa habboon in beesha caalamka ay tixgeliso xaqa shacabka reer Somaliland ee ah in ay helaan aqoonsi buuxa oo rasmi ah.
Tixraacyo
- DEV Community – GovAfrika Journal: Somaliland at 34
- Dastuurka Somaliland (2001)
- Warbixinta Jaamacadaha & CSI
- Xogta Doorashooyinka Qaranka
Qore: Mohamed Farah Tahar
Email: journalmft@gmail.com
Xuquuqda qoraalka: CC BY-SA 4.0
Top comments (0)